Gündelikçi kadın işçi 1 Mayıs talebi: Sosyal eğitim şartsın, İLO 189, taşeron şirket kapatılsın

Dünya çapındaki sayıların 76 milyonu örneğindeki örnekteki 5’ini örneğinde. Ev işlerinin yüzde 76’sı ise hanım ve Türkiye’de benzer bir durum söz mevzusu. İLO’nun TÜİK verilerinden derlediği ve 2021’de yayınladığı için Haziran Türkiye’de ortalama 250 bin ev işçisi var. Yüzde 90’ınını oyununda, satın alma sürecinden, hazırlıksız şartlarda, sigortacılıkta ve ücretlerle kullanımlar.

ERDUĞAN: 10 LİRA FAZLA VERECEĞİZ DİYE AKILLARI GİTTİ

22 senedir ev işleriyle geçinmeye çalışan Erdugan, şu ana kadar kullanılan asla sigorta yapılmadığını belirtti. Erdugan, “10 lira sevkıyat diyeleri gitti. Ben de işimi yitirmek için hep sustum İş kolay durumda bulunan bir iş bulamıyorsun. Bu işi yapmak oldukça kolay şeklinde görünüyor” diye konuştu.

Ev işçilerinin hakları için savaşım eden ve derneklerden bahsedecek olan Erdugan, “Asla fena olacak durumdam. Gittiğim insanoğlu elitti ya da sağlığım gereği oldukça iyi insanlara düştüm. onun için bir ihtimal ben bir derneğe, sendikaya gideyim, başvurayım, hakkımı arayım demedim” dedi.

“BEN ‘ONLARI ZOR DURUMDA BIRAKMAYAYIM’ DİYORUM AMA HERKES BENİ ZOR DURUMDA BIRAKIYOR”

Çalışamadığı günlerin dosyasını almamak için zorlandığını belirten Erdugan şöyleki devam etti:

“Şundan dolayı o benim bir bütçem. Fakat onlar beni alırken ben dibe vuruyorum. İsterim ki yarı parasını versinler, ben onları bekleyeyim bir başkasını koymayayım. ‘Bir site tarafınca tanıtılıyor koy’ diye teklifler. Ben’ Onu da zor durumda bırakmayayım’ diyorum. Fakat bunu bir tek ben düşünüyorum. Hepimiz beni zor durumda bırakıyor fakat ben onları zor durumda bırakmıyorum. Ben oldukça arzu ederdim, keşke benim de bir sigortam, emekliliğim koleksiyonundan. Olsaydı şimdi ayaklarımı uzatırdım. 50 küsur yaşındayım.”

EBRU ÖZBERK ANLI: TÜRKİYE’DE EV İŞÇİLERİNİN YÜZDE 70’Sİ SOSYAL GÜVENCESİZ ÇALIŞIYOR

İLO “Bayanlar Oldukca ve Daha İyi İşler” Projesi Kıli Program Yöneticisi Ebru Özberk Anlı, devamsız çalışmasının yaygınlaşmasına “Türkiye’de ev işçilerinin 70’i toplumsal desteğinden yüzde yoksun olarak çalışıyor. Dünya genelinde de ev işçilerinin dörtünde toplumsal eğitimden yoksun olarak kullanın. Dünya genelindeki işçilerin iş Kanunu haricinde bırakılmaları onlar hakkında konuşmalar.le aynı hakları sahiplerini sınırlandırıyor”

“TÜRKİYE İLO 189 SAYILI SÖZLEŞMEYİ ONAYLAMADI”

Türkiye’nin İLO’nun 189 sayılı Ev İşçileri İçina Yakışır İş Sözleşmesi ve İLO 190 sayılı Emek harcama Hayatında Sertlik ve Tacizin Önlenmesine ilişkin sözleşme’ni onayladığını belirten Anlı, “Bu sözleşmeleri kabul eden seçimleri için emek verme planının üstünde çalışmaya karar verildi. Raporda emek verme ve ilgili üretim prosesi işlenen ev işlerinde kullanılan ürünlerinde 16’lık bir gelişme olduğu tespit edildi. Avrupa Birliği’nde tüm ev işçileri iş bütçesinden tüm personel, asgari ücretli, senelik ve senelik ücretli izinlerden yararlanma imkanından katkıya örnek olarak verebiliriz”.

“KAYITSIZ ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI, İŞÇİLER AÇISINDAN RİSKLİ”

Gündelikçi hanım çalışanların hususi istihdamları vesilesiyle da iş kullanıcılarını belirten Anlı, “Hususi işe alım izinleri tarafınca sunulan ve satışa sunuluyor. Sıkıntılardan bir tanesi, her yerde etkinlik gösteren, işçi ve işverenler içinde aracılık eden ve genel olarak seçimde kayıtsız olarak bir işyerinden görülecek bölgeler. Ev işçileri bu kanalla işlerinde hem temel hakların anlamında anlamda riske giriyor” diye konuşuyor. Anlı, işteftiş kuruluna başvurarak, ALO 170 hattını arayarak ya da İŞKUR hizmetlerine başvurarak çalışmakla ilgili olan olan bildirilebileceğini de söylemiş oldu.

MİNİRE İNAL: EV İŞÇİLERİ BEYNELMİLEL, GÜVENCESİZ, GELECEKSİZ ÇALIŞIYORLAR

İmece Ev İşçileri Sendikası üyelerinden ve İmece Hanım Dayanışma Derneği Genel Başkanı Minire İnal, bununla beraber aynı gündeki iş. İnal ev fabrikalarında yaşanmış olan problemler aktarırken, “Hiçbirliğimiz yok. Ev işçileri beynelmilel, göndermesiz, geleceksiz çalıştırmalar. Mesai saatimiz yok, iznimiz yok. Rahatsızlık, mobing’i uygulamaya maruz kalıyoruz” dedi.

İLO 189 sayılı Sözleşme’nin bundan önce imzalanması ve denetim edilmesi gerekenleri ifade eden İnal “Ikimiz de hazırlanan şeklinde işnaline ulaşmak istiyoruz. Onlarca defa Meclis’e gittik. Ufaklıklara uygulanan kupon sistemi var. İşveren çek ya da kupon veriyor. Bu da PTT’lerde, bankalarda bozdurulunca SGK primi de kesiliyor. İşçiler de sigortalanmış oluyor. Oldukca kolay bir şey esasında bizim için geçerli değildir” diye konuştu.

“ŞİRKETLER EV İŞÇİSİNİN SIRTINDAN PARA KAZANIYOR”

Taşeron ve aracı aracı için vasıta teslimi için işaretlenen para ile gösterilen para tarafınca anlaşıldığını söylemiş oldu. İnal bir temizlik 700 TL: aktararak, şöyleki devam etti

“Temizlik şirketinde çalışan eğitim var. Ev işçilerine 80 TL veriyorlar. Ev işçisinin sırtından ev işçilerinin sıralanan katlar para kazanıyor. Sömürü. Kapatılsın. Biz buna ‘çağıl kendisinden bahsederiz’. Kiralık işçi büroları kapatılsın. Ev işçileri o denli sömürülmesin. Kat kat sömürülmesin. Aslına bakarsan sömürülüyor.”

“EV İŞİ İŞ, EV İŞÇİSİ İŞÇİDİR”

Evin gidişinin bizalinin takımından anlatmak, “Şundan dolayı bir fabrikasi işçisi, belli bir yerde çalışmıyoruz. Hepimiz ayrı evlerde. Bigün bir mahallede, bigün başka sitede. Zor, kolay değil” dedi. Sendikaya toplumsal medyadan ya da başka kanallardan çalışanlardır; 1 Mayıs’ta İstanbul, Antalya’da Bursa’da İmece Ev İşçileri sendikası pankartı ile ilgili olacaklarını duyuracak, “Ev işi iş, ev işçisi işçidir” dedi.

GÜLHAN BENLİ: SENDİKALI İŞÇİLER ÇOK FAZLA TERCİH EDİLMİYOR

EVİD Genel Başkanları Gülhan Ben, ev üreticilerinde de kullanılan şeklinde haklardan yararlanmalı- belirtmemektedir. Benli, “Sendika olarak taleplerimiz ilk olarak ev işçilerin haysiyetinin geri dönüşü. İnsan haklarına uygun kullanım görmeleri. Yalnızca işverenleri tarafınca, cemiyet tarafınca da saygı gösterilmesi ihtiyaç duyulan bir iş yapıyor” dedi.

Sendikalı işçi, sendikasız üye olmayan ev işçilerine kıyasla oldukça beğendiğini belirten Benli, “Bu şekilde bir evinden bir çok süre sendikalı bulunduğunu ya da bu mevzuları ile ilgilenin gizlendiği isteniyor. Bu bir hak seç. Ek olarak, temizlik şirketleri, ev işçisini siyasal görüşüne gore işverene gönderebiliyor. Bu da başlı başına bir bebek. Ya da kilo olarak zayıf diye işe gitmiyor. Bu işçi simsarlarından almamız gerekiyor. SGK yada cemiyet vesilesiyle evleri kullanmalı ve ‘Ev hususi alandır’ şeklinde kullanımlara başvurmadan lüzumlu denetimleri yapılmaz.”

“BİRÇOK İŞÇİ EŞLERİNDEN GİZLİ SENDİKA FAALİYETLERİNE KATILIYOR”

Benli işçilerden çalışanlardan oluşan evimizdeki dile, “Ev işçileri işverenlerden ve eşlerinden daha çok. Kendilerini korumak için sendikaya yaklaşmak. Oysaki sendika, gerçek anlamda arayabilecekleri ve yaşayabilecekleri bir yer. Haberi olan ev işçileri de var. Ailenin adam üyeleri, ‘Hanımefendilerin sendikada işi yok’ diyor. Evlatların ev işçisi arkadaşımız eşlerindenlerinden faydalanabileceğinize katılıyor” diye konuştu. EVİD-SEN Genel Başkanı Benli’yi, propaganda yapmak için 1 Mayıs’ta tanıtımlarını yapacaklarını duyurdu.

Melis Yıldırım / ANKA